Differences between version 3 and predecessor to the previous major change of HowToTurkishHOWTO.
Other diffs: Previous Revision, Previous Author, or view the Annotated Edit History
| Newer page: | version 3 | Last edited on Tuesday, October 26, 2004 11:04:05 am | by AristotlePagaltzis | Revert |
| Older page: | version 2 | Last edited on Friday, June 7, 2002 1:07:42 am | by perry | Revert |
@@ -1,1032 +1 @@
-
-
-
-Turkish-HOWTO
-
-
-
-----
-
-!!!Turkish-HOWTO
-
-!!Goumlrkem Ccediletin, gorkem@gelecek
.com.trv1., 21 September 1999
-
-
-----
-''Bu belge, Linux ithornletim sistemi altyacutendaki Tuumlrkccedile sorunlaryacutena ccediloumlzuumlm getirmek
-amacyacuteyla, mevcut Tuumlrkccedile desteethinin nasyacutel kullanyacutelabileceethini anlatyacuteyor.''
-----
-
-
-
-
-!!1. Girithorn
-
-
-****1.1 Suumlruumlm deethithorniklikleri
-
-
-
-
-
-!!2. HOWTO belgeleri
-
-
-****2.1 Tuumlm HOWTO belgelerini nerede bulabilirim?
-
-
-
-
-
-!!3. Klavye ayarlaryacute
-
-
-****3.1 Klavye tuthorn takyacutemyacute yuumlklenmesi
-
-****3.2 Bu tuthorntakyacutemlaryacutenyacute nerede bulabilirim?
-
-
-
-
-
-!!4. Metin ekran (konsol) yazyacutetiplerinin yuumlklenmesi
-
-
-****4.1 Son duumlzeltmeler
-
-
-
-
-
-!!5. Ccedilethornitli uygulamalarda Tuumlrkccedile kullanyacutemyacute
-
-
-****5.1 Pine
-
-****5.2 Netscape
-
-****5.3 KDE altyacutenda Tuumlrkccedile
-
-****5.4 kvt
-
-****5.5 GNOME altyacutenda Tuumlrkccedile
-
-
-
-
-
-!!6. Zaman dilimi ayarlaryacute
-
-
-
-
-!!7. X Window desteethi
-
-
-****7.1 X Window Tuumlrkccedile yazyacutetiplerinin yuumlklenmesi
-
-****7.2 X Window altyacutenda Tuumlrkccedile klavye kullanyacutelmasyacute
-
-
-
-
-
-!!8. Yapyacutelacaklar
-----
-
-!!1. Girithorn
-
-
-Bu belge, Linux ve bazyacute oumlzel durumlarda UNIX ithornletim sisteminde Tuumlrkccedile
-kullanabilmek iccedilin gereken eklemeler hakkyacutenda okuyucuyu bilgilendirmek iccedilin
-yazyacuteldyacute. Tuumlrkccedile'ye ait olan latin5, bir bathornka adyacuteyla ISO8859-9 standardyacutenyacuten,
-Amerika ve bazyacute Avrupa uumllkelerince kullanyacutelan latin1 standardyacute ile aynyacute
-olmamasyacute nedeniyle sadece Linux deethil, hemen hemen tuumlm ithornletim sistemlerinde
-bu sorunu fazlasyacuteyla yathornyacuteyor olmalyacutesyacutenyacutez. Yacuteleride ele alyacutenacak konular
-ile bu syacutekyacutentyacutelaryacuten pek ccediloethunu atlatacaethyacutenyacutezyacute uumlmit ediyorum. Eether metin
-ekranda, X Window altyacutenda Tuumlrkccedile yazamyacuteyor ve okuyamyacuteyorsanyacutez, pine ve
-Netscape gibi uygulamalarda Tuumlrkccedile karakterleri goumlremiyorsanyacutez bizi izlemeye
-devam edin.
-
-
-Bu belgedeki ccediloumlzuumlm denemelerimi Red Hat Linux ile yaptyacutem.
-Ccedilalyacutethornmayan, eksik bilgi iccedileren ya da eklenmesinde fayda goumlrduumlethuumlnuumlz bir
-boumlluumlm goumlrduumlethuumlnuumlzde
-gorkem@gelecek.com.tr adresine bir ileti yollamanyacutez
-yeterlidir. Oumlzellikle diether Linux daethyacutetyacutemlaryacutenda yapyacutelacak ithornlemler
-farklyacute olabilir, bu nedenle ccedilethornitli Linux daethyacutetyacutemlaryacutenda karthornyacutelathorntyacuteethyacutenyacutez
-ccediloumlzuumlmleri bana goumlnderebilirsiniz.
-
-
-
-
-
-
-
-!!1.1 Suumlruumlm deethithorniklikleri
-
-
-
-__Suumlruumlm 1.0 :__ Turkish-HOWTO'nun yazyacutelmasyacute. Hala belirli alanlarda Tuumlrkccedile
-sorunlaryacute yathornadyacuteethyacutemdan dolayyacute bu belgenin 1.0 suumlruumlmde kalmayacaethyacutenyacute uumlmit
-ediyorum. Dosya, birtakyacutem alanlarda eksiklikler iccedilerebilir. Burada goumlrmek
-istediethiniz ne varsa bana bir ileti goumlnderin. Tuumlm mektuplaryacutenyacuteza cevap
-vermeye ccedilalyacutethornacaethyacutem.
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-----
-
-!!2. HOWTO belgeleri
-
-
-Linux'un HOWTO belgeleri, Linux meraklyacutelaryacute tarafyacutendan biraraya getirilmithorn
-ve hepsi belirli bir konuyu ele alan inceleme yazyacutelaryacutendan oluthornuyor. Hem
-teorik, hem de pratik ccediloumlzuumlmler iccedileren bu belgeleri tuumlm Linux
-kullanyacutecyacutelaryacutenyacuten okumalaryacutenyacute tavsiye ederim.
-
-
-
-
-!!2.1 Tuumlm HOWTO belgelerini nerede bulabilirim?
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-**** Daethyacutetyacutemla birlikte : Eether ccedilalyacutethornyacuter durumda bir Linux daethyacutetyacutemyacutenyacutez
-varsa, bazyacute durumlarda guumlncelliethini kyacutesmen yitirmithorn, ancak deetherli bilgiler
-iccedileren belgelere /usr/doc dizininden erithornebilirsiniz. Buradaki
-HOWTO dizini altyacutenda ise tahmin edebileceethiniz gibi HOWTO
-belgelerini bulabilirsiniz.
-
-****
-
-**** Eether HOWTO belgelerini kurmamyacutethornsanyacutez, ya da elinizde bir Linux
-daethyacutetyacutemyacute yoksa en yakyacuten sunsite arthornivinden de bu belgeleri almanyacutez muumlmkuumln:
-www.metu.edu.tr/ldp/HOWTO
-
-****
-
-
-
-
-
-!Tuumlrkccedile-NASIL belgeleri
-
-
-
-
-
-Bazyacute HOWTO belgelerinin ccedilevrilmesi sonucu oluthornturulan Tuumlrkccedile Linux-NASIL
-sayfalaryacutena
-www.linux.org.tr
-adresinden ulathornabilirsiniz.
-
-
-
-
-!Diether Tuumlrkccedile kaynaklar
-
-
-
-
-
-****Tuumlrkiye Linux Kullanyacutecyacutelaryacute Grubu,
-www.linux.org.tr
-****
-
-****Gelecek Bilithornim ve Yacuteletithornim A.THORN,
-www.gelecek.com.tr
-****
-
-
-
-
-
-
-Haber oumlbekleri :
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-**** news.pcmagazine.com.tr (pcmag.linux)
-****
-
-**** news.istanbul.edu.tr (tr.bilgisayar.isl-sistemleri.linux)
-****
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-Kitaplar :
-
-
-
-
-
-Tuumlrkiye'de Linux ile ilgili ccedilyacutekmyacutethorn tuumlm yayyacutenlara
-www.gelecek.com.tr
-adresinden ulathornabilirsiniz.
-
-
-
-
-
-
-----
-
-!!3. Klavye ayarlaryacute
-
-
-Bu boumlluumlmde, metin ekranda Tuumlrkccedile yazmak iccedilin gerekli programlaryacute
-inceleyeceethiniz. Bunlardan ilki, bilgisayara Tuumlrkccedile klavye tuthorn takyacutemyacute
-haritasyacutenyacute goumlsterecek olan loadkeys komutudur. loadkeys
-komutu ve uygun bir Tuumlrkccedile klavye daethyacutelyacutemyacute haritasyacute yardyacutemyacuteyla istediethimiz
-bir Tuumlrkccedile klavyeyi (Q Tuumlrkccedile, F Tuumlrkccedile gibi) yuumlkleyebiliriz.
-
-
-
-
-
-
-
-!!3.1 Klavye tuthorn takyacutemyacute yuumlklenmesi
-
-
-
-
-
-
-loadkeys komutunun kullanyacutemyacute ccedilok basittir. Daethyacutetyacutemyacutenyacutezda bulunan ve
-/usr/lib/kbd/keymaps/i386 dizini altyacutena yerlethorntirilmithorn olan klavye
-haritalaryacutendan bir tanesini seccedilin. Aslyacutenda klavye haritalaryacutenyacuten adyacutenyacute
-bilmek zorunda deethilsiniz, burada kullanabileceethiniz dosyalaryacute ve ne
-tip bir klavyeyi yuumlklediklerini goumlrebilirsiniz:
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-**** trq.map : Tuumlrkccedile Q klavye
-****
-
-**** trf.map : Tuumlrkccedile F klavye
-****
-
-**** tralt.map : Bu klavye ile, ALT tuthornu ile birlikte bastyacuteethyacutenyacutez bir
-karakterin karthornyacutelyacuteethyacute olan Tuumlrkccedile karakter ekranda belirecektir. Oumlrnek olarak
-ALT ve "c" karakterlerine bastyacuteethyacutenyacutez zaman "ccedil", ALT ve "G"
-karakterlerine bastyacuteethyacutenyacutezda ise "" harfi goumlruumllecektir. Bu klavye daethyacutelyacutemyacute,
-Q klavyeye alyacutethornkyacuten, ancak arada bir Tuumlrkccedile yazmak isteyenler iccedilin ideal
-goumlruumlnuumlnuumlyor. Ancak hyacutezlyacute kullanmak iccedilin biraz zaman istiyor.
-****
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-THORNimdi loadkeys komutunu birkaccedil oumlrnekte kullanalyacutem:
-
-
-
-
-
-
-
-
-$ loadkeys trq.map (Tuumlrkccedile Q klavye haritasyacutenyacute yuumlkle)
-$ loadkeys trf.map (Tuumlrkccedile F klavye haritasyacutenyacute yuumlkle)
-$ loadkeys tralt.map (Tuumlrkccedile F klavye haritasyacutenyacute yuumlkle)
-
-
-
-
-Eether normal US klavye haritasyacutena doumlnmek isterseniz, defkeymap klavye
-ethornlem dosyasyacutenyacute kullanyacuten.
-
-
-
-
-
-$ loadkeys defkeymap
-
-
-
-
-Yapyacutelan tuumlm ithornlemler tuumlm sistemde etkin olacaktyacuter. Bir kullanyacutecyacute ccedilalyacutethornma
-yaptyacutektan sonra sistem kapanyacutencaya, ya da bathornka bir klavye daethyacutelyacutemyacute
-yuumlklenince deethin klavye duumlzeni aynyacute kalyacuter.
-
-
-
-
-
-
-
-
-Not: Ccediloethu Linux daethyacutetyacutemlaryacutenda bulunan kbd paketi sistemde kullanyacutelabilecek
-klavye ethornlem (daethyacutelyacutem) dosyalaryacutenyacute ve yazyacutetiplerini iccedilerir. Son
-zamanlarda, diskten tasarruf saethlamak amacyacuteyla hem yazyacutetipi, hem de
-klavye ethornlem dosyalaryacute syacutekyacutethorntyacuteryacutelarak kullanyacutelmaktadyacuter. Bu tip syacutekyacutethorntyacuteryacutelmyacutethorn
-dosyalaryacuten sonu .gz ile biter (oumlrneethin trq.map.gz).
-loadkeys ve setfont komutlaryacute herhangi bir sorunla
-karthornyacutelathornmadan bu dosyalaryacute okuyabilecek ve gerekli ithornlemleri yapacaktyacuter.
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-!!3.2 Bu tuthorntakyacutemlaryacutenyacute nerede bulabilirim?
-
-
-
-Eether kullandyacuteethyacutenyacutez daethyacutetyacutemda trq.map, trf.map ya da tralt.map klavye ethornlem
-dosyalaryacutenyacute bulamyacuteyorsanyacutez ve yukaryacutedaki komutlaryacute ithornlerken hata mesajyacute
-alyacuteyorsanyacutez,
-ftp.gelecek.com.tr adresinden bu dosyalaryacute
-indirmeniz muumlmkuumlnduumlr.
-
-
-
-
-
-
-
-
-Dilediethiniz klavye duumlzenini, Red Hat daethyacutetyacutemyacutenda yeralan
-/etc/sysconfig/keyboard dosyasyacutena ekleyebilirsiniz. Kullanabileceethiniz
-dosya isimlerinden bazyacutelaryacute trq, trf ve tralt'tyacuter.
-
-
-
-----
-
-!!4. Metin ekran (konsol) yazyacutetiplerinin yuumlklenmesi
-
-
-
-
-
-Metin ekranda Tuumlrkccedile goumlrebilmek iccedilin birkaccedil ithornleme daha ihtiyacyacutemyacutez
-var. Bunlardan ilki Tuumlrkccedile karakterleri iccedileren yazyacutetiplerinin
-yuumlklenmesi. Bir yazyacutetipini yuumlklemek iccedilin setfont komutunu kullanyacuteyoruz.
-
-
-
-
-
-$ setfont latin5u-16.psf.gz
-
-
-
-
-Yukaryacutedaki komut /usr/lib/kbd/consolefonts dizini altyacutendaki
-latin5u-16.psf.gz yazyacutetipi dosyasyacutenyacute yuumlkledi. Bu dizin altyacutenda yeralan, ya
-da yukaryacuteda belirttiethim ftp adresinden indirdiethiniz ve adyacute
-latin5 ile bathornlayan tuumlm yazyacutetipleri Tuumlrkccedile karakterler iccedilerir. Birkaccedil
-deneme de siz yapyacuten. Oumlzellikle latin5u-12 ve latin5u-14 dosyalaryacute daha
-kuumlccediluumlk yazyacutetipi iccedilerir ve ekranda aynyacute anda daha ccedilok karakter goumlruumlntuumlleyerek
-ccedilalyacutethornma alanyacutenyacutezyacute genithornletir.
-
-
-
-
-
-
-
-
-Metin ekranda kullanabileceethiniz tuumlm Tuumlrkccedile yazyacutetiplerini
-ftp.gelecek.com.tr dizini altyacutenda bulabilirsiniz.
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-!!4.1 Son duumlzeltmeler
-
-
-
-Atyacutelmasyacute gereken birkaccedil adyacutem daha kaldyacute. Oumlnce /etc/inputrc dosyasyacute iccediline
-athornaethyacutedaki satyacuterlaryacute ekleyin. Eether dosya yoksa kendiniz oluthornturun.
-
-
-
-
-
-set input-meta on
-set convert-meta off
-set output-meta on
-
-
-
-
-Ardyacutendan /etc/profile dosyasyacutenyacuten sonuna, athornaethyacutedaki satyacuterlaryacute ekleyin.
-
-
-
-
-
-export INPUTRC=/etc/inputrc
-
-
-
-
-Artyacutek rahatlyacutekla bash komut satyacuteryacute altyacutenda Tuumlrkccedile yazabilir ve
-okuyabilirsiniz. Yukaryacuteda yapyacutelan ithornlemleri eether /etc/rc.d/rc.local
-dosyasyacutena eklerseniz, herkes iccedilin tanyacutemlyacute bir klavye ethornlem dosyasyacute ve
-yazyacutetipi yaratmyacutethorn olursunuz:
-
-
-
-
-
-setfont latin5u-16.psf
-loadkeys trq.map.gz
-
-
-
-
-
-----
-
-!!5. Ccedilethornitli uygulamalarda Tuumlrkccedile kullanyacutemyacute
-
-
-
-
-
-
-
-!!5.1 Pine
-
-
-
-
-
-
-Pine ile Tuumlrkccedile ileti goumlndermek ve almak istiyorsanyacutez, .pinerc dosyasyacutenda,
-character-set deethithornkeninin karthornyacutesyacutenda, athornaethyacutedaki deethithornikliethi yapmanyacutez
-gerekiyor:
-
-
-
-
-
-# Reflects capabilities of the display you have. Default: US-ASCII.
-# Typical alternatives include ISO-8859-x, (x is a number between 1 and 9).
-character-set=ISO-8859-9
-
-
-
-
-Yukaryacutedaki deethithorniklikleri yaptyacutektan sonra, pine ile kolayca Tuumlrkccedile karakterler
-iccedileren e-posta yollayabilirsiniz.
-
-
-
-
-
-
-
-!!5.2 Netscape
-
-
-
-
-
-
-Netscape'te yazyacutetipi seccedilimi iccedilin, Edit - Preferences - Appearance - Fonts
-- For the Encoding menuumlsuumlne gidin ve buradan ``Turkish (iso-8859-9)''
-seccedileneethini ithornaretleyin. Daha athornaethyacuteda yeralan ``Use my default fonts,
-overriding document-specified fonts'' seccedileneethini ithornaretlemeniz halinde ise
-Netscape, sadece sizin belirttiethiniz yazyacutetiplerini ekranda goumlsterecektir.
-Yine de Netscape ile Tuumlrkccedile yazyacutetiplerini goumlrmekte syacutekyacutentyacute ccedilekerseniz View
--> Encoding -> Turkish (ISO-8859-9) seccedileneethini ithornaretlemelisiniz.
-
-
-Genel kural olarak yazyacutetipini seccedilmenize izin veren tuumlm yazyacutelyacutemlarda Tuumlrkccedile
-yazyacutetiplerini kullanabilirsiniz.
-
-
-
-
-
-
-
-!!5.3 KDE altyacutenda Tuumlrkccedile
-
-
-
-
-
-
-KDE pencere arayuumlzuumlnuumln buumlyuumlk bir kyacutesmyacute Tuumlrkccedileye ccedilevrildi. 1.0 suumlruumlmuumlnden
-itibaren gelen Tuumlrkccedile desteethi ile pek ccedilok uygulama yazyacutelyacutemyacutenyacute Tuumlrkccedile
-ccedilalyacutethorntyacuterabiliyorsunuz.
-
-
-
-
-
-
-
-
-KDE altyacutenda, programlaryacuten Tuumlrkccedile ccedilalyacutethornmasyacute ve mesajlaryacuten Tuumlrkccedile ccedilyacutekmasyacute iccedilin
-kcontrol programyacutenyacute ccedilalyacutethorntyacuteryacuten. Sol tarafta yeralan Desktop - Language
-menuumlsuuml iccedilinde ilk dil olarak Turkish'i seccedilin. Bundan sonra accedilacaethyacutenyacutez her
-KDE programyacute, eether destekleniyorsa Tuumlrkccedile ccedilalyacutethornacaktyacuter.
-
-
-
-
-
-
-
-!!5.4 kvt
-
-
-
-
-
-
-kvt, KDE ile birlikte gelen bir terminal emuumllasyon programyacutedyacuter. kvt'de
-kullanacaethyacutenyacutez yazyacutetipini seccedilmek iccedilin, syacuterasyacuteyla
-
-
-
-
-
-****Seccedilenekler - Yazyacutetipi menuumlsuumlne girin.
-****
-
-****Karakterler seccedileneethinin yanyacutendaki duumlethmeden iso-8859-9 seccedileneethine
-tyacuteklayyacuten.
-****
-
-****Yacutesterseniz boy, tuumlr ve diether seccedileneklere de goumlzatabilir ve bunlaryacute
-deethithorntirebilirsiniz. Oumlzellikle Courier yazyacutetipi en iyi goumlruumlntuumlyuuml
-saethlayacaktyacuter.
-****
-
-****kvt'ye geri doumlnuumln.
-****
-
-
-
-Artyacutek kvt altyacutenda Tuumlrkccedile yazabilirsiniz. Ancak X Window'da henuumlz Tuumlrkccedile
-karakterlerinizi tanyacutetmadyacuteysanyacutez yukaryacuteda yazyacutelanlaryacute yapmak muumlmkuumln olmaz.
-Bunun iccedilin oumlnce ``X Window Tuumlrkccedile yazyacutetiplerinin yuumlklenmesi'' bathornlyacuteethyacute
-altyacutenda yeralan youmlnergeleri izleyin.
-
-
-
-
-
-
-
-
-kvt'nin yeni bir suumlruumlmuumlnuuml kullanmanyacutez halinde, oumlnce kvt'yi ccedilalyacutethorntyacuteryacuten, ardyacutendan
-farenin saeth tuthornuyla kvt uumlzerinde herhangi bir noktaya basyacuten. Yukaryacutedaki
-maddeleri syacuterasyacuteyla takip edin.
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-!!5.5 GNOME altyacutenda Tuumlrkccedile
-
-
-
-GNOME masauumlstuuml altyacutenda, oumlzellikle gnome terminal altyacutenda yathornayabilmeniz
-muhtemel Tuumlrkccedile karakter sorununa ccediloumlzuumlm iccedilin, athornaethyacutedaki maddeleri uygulayyacuten:
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-****Bir gnome terminal accedilyacuten. GNOME panelinin (ekranyacuten en altyacutenda) uumlzerinde
-yeralan ekran goumlruumlntuumlsuuml uumlzerine tyacuteklayabilirsiniz.
-****
-
-****Settings - Preferences iccediline girin. Font karthornyacutesyacutendaki kutucukta,
-halen kullanyacutelan yazyacutetipi yeralmaktadyacuter. Karthornyacutesyacutendaki kutuya (Browse) tyacuteklayyacuten.
-****
-
-****Filter sekmesine tyacuteklayyacuten. Charset boumlluumlmuumlnden ISO8859-9'u seccedilin. Ok'i
-tyacuteklayyacuten.
-****
-
-****Ok diyerek son pencereden de ccedilyacutekyacuten. THORNimdi gnome terminalde Tuumlrkccedile
-karakterleri goumlrebileceksiniz.
-****
-
-
-
-
-
-
-
-----
-
-!!6. Zaman dilimi ayarlaryacute
-
-
-
-
-
-Tuumlrkiye, Greenwich'ten 2 saat ileride yeralan zaman dilimi kuthornaethyacute
-iccedilindedir. Bunu, bir e-posta aldyacuteethyacutenyacutez zaman iletinin en uumlst kyacutesmyacutenda
-yeralan +02:00 ithornaretinden de anlayabilirsiniz. Eether hatalyacute bir zaman
-diliminde yeralyacuteyorsanyacutez, yapyacutelmasyacute gereken ithornlemler athornaethyacutedadyacuter. Alternatif
-olarak, Red Hat ve Mandrake daethyacutetyacutemlaryacuteyla gelen timeconfig paketi
-zaman dilimini ayarlamanyacutez konusunda yardyacutemcyacute olacaktyacuter.
-
-
-
-
-
-
-
-
-Oumlnce /etc/localtime saat ayaryacute dosyasyacutenyacute silin:
-
-
-
-
-
-# rm /etc/localtime
-
-
-
-
-Ardyacutendan, bu dosyayyacute bir sembolik baeth ile,
-/usr/share/zoneinfo/Europe/Istanbul dosyasyacutena baethlayyacuten.
-
-
-
-
-
-# ln -s /usr/share/zoneinfo/Europe/Istanbul /etc/timeconfig
-
-
-
-
-timeconfig paketinde ise sadece ``Turkey'' seccedileneethini ithornaretleyin ve ccedilyacutekyacuten.
-
-
-Eether /etc/localtime dosyasyacute yoksa, bathornta sendmail olmak uumlzere pek ccedilok
-programda hothorn olmayan hata mesajlaryacute alyacutersyacutenyacutez.
-
-
-
-----
-
-!!7. X Window desteethi
-
-
-
-
-
-Metin tabanlyacute bir ekran altyacutenda Tuumlrkccedile yazdyacutektan ve uygulamalaryacutemyacutezyacute
-Tuumlrkccedile yazyacutetipleriyle kullanmaya bathornladyacutektan sonra X Window altyacutenda
-nasyacutel Tuumlrkccedile yazyacutelyacuter ve okunur, goumlrelim.
-
-
-
-
-!!7.1 X Window Tuumlrkccedile yazyacutetiplerinin yuumlklenmesi
-
-
-
-
-
-
-Oumlncelikle yapmamyacutez gereken, Tuumlrkccedile yazyacutetiplerinin X Window'a
-tanyacutetyacutelmasyacutedyacuter. X Window accedilyacutelyacuterken, hangi yazyacutetiplerini yuumlkleyeceethini
-belirlemek amacyacuteyla bazyacute oumlntanyacutemlyacute dizinlere bakar. Bu dizinler,
-/usr/X11R6/lib/X11/XF86Config dosyasyacutenda belirtilmithorntir.
-
-
-
-
-
-
-
-
-RPM paketlerini kurabileceethiniz bir daethyacutetyacutem kullanmanyacutez halinde,
-Tuumlrkccedile yazyacutetiplerini ve klavye harita ek dosyasyacutenyacute yuumlklemithornseniz,
-ithorniniz ccedilok kolay. Bu dosyalaryacute yuumlkleyip yuumlklemediethinizi bilmiyorsanyacutez
-athornaethyacutedaki komutu ccedilalyacutethorntyacuteryacuten.
-
-
-
-
-
-# rpm -qa | grep ISO8859-9
-XFree86-ISO8859-9-75dpi-fonts-2.1.2-1
-XFree86-ISO8859-9-2.1.2-1
-XFree86-ISO8859-9-100dpi-fonts-2.1.2-1
-
-
-
-
-Yukaryacutedaki satyacuterlara benzer bir ccedilyacutektyacute almyacutethorn olmanyacutez gerekiyor (suumlruumlm
-numaralaryacute farklyacute olabilir). Eether almadyacuteysanyacutez Tuumlrkccedile yazyacutetiplerini
-kurmamyacutethornsyacutenyacutez demektir. Eether Red Hat Linux kullanyacuteyorsanyacutez, CD'yi suumlruumlcuumlye
-yerlethorntirip syacuterayla thornu ithornlemleri yapyacuten:
-
-
-
-
-
-# mount /dev/cdrom
-# cd /mnt/cdrom/!RedHat/RPMS/
-# rpm -i XFree86-ISO8859-9-75dpi-fonts-2.1.2-1
-# rpm -i XFree86-ISO8859-9-2.1.2-1
-# rpm -i XFree86-ISO8859-9-100dpi-fonts-2.1.2-1
-
-
-
-
-Yazyacutetiplerini ve klavye ethornlem dosyasyacutenyacute sisteminize kurduktan sonra bir
-sonraki adyacutema geccedilin.
-
-
-
-
-
-
-
-
-THORNimdi, daha oumlnce yaryacutem byacuteraktyacuteethyacutemyacutez noktaya geri doumlnelim. X Window'un
-yuumlkleyeceethi yazyacutetiplerinin bulunduethu dizinler /usr/X11R6/lib/X11/XF86Config dosyasyacutenda belirtiliyordu.
-
-
-
-
-
-
-
-
-Bu dosya iccedilinde, athornaethyacutedakine
-
-
-
-
-
-!FontPath "/usr/X11R6/lib/X11/fonts/misc/"
-!FontPath "/usr/X11R6/lib/X11/fonts/75dpi/:unscaled"
-!FontPath "/usr/X11R6/lib/X11/fonts/100dpi/:unscaled"
-!FontPath "/usr/X11R6/lib/X11/fonts/Type1/"
-!FontPath "/usr/X11R6/lib/X11/fonts/Speedo/"
-
-
-
-
-ya da buna
-
-
-
-
-
-!FontPath unix/-1
-
-
-
-
-benzer satyacuterlar goumlreceksiniz.
-
-
-Bu satyacuterlaryacuten en bathornyacutena, kurduethumuz Tuumlrkccedile yazyacutetipleri neredeyse o
-dizinin adyacutenyacute yazyacuteyoruz. Red Hat Linux 6.'dan itibaren Tuumlrkccedile yazyacutetipleri
-/usr/share/fonts/ISO8859-9 dizinine kuruluyor. Bu dizin patikasyacutenyacute
-XF86Config dosyasyacutenyacuten en uumlstuumlne ekleyelim. Tuumlm Tuumlrkccedile yazyacutetipleri kurulmuthornsa
-/usr/share/fonts/ISO8859-9 dizini altyacutenda athornaethyacutedaki dosyalaryacute
-goumlrebilirsiniz:
-
-
-
-
-
-# ls -al /usr/share/fonts/ISO8859-9/
-total 17
-drwxr-xr-x 5 root root 1024 Feb 13 19:04 .
-drwxr-xr-x 11 root root 1024 Feb 15 18:46 ..
-drwxr-xr-x 2 root root 6144 Feb 13 19:04 100dpi
-drwxr-xr-x 2 root root 6144 Feb 13 19:04 75dpi
-drwxr-xr-x 2 root root 1024 Feb 13 19:04 misc
-
-
-
-
-THORNimdi ISO8859-9 dizininde Tuumlrkccedile yazyacutetiplerimizin bulunduethunu
-/usr/X11/lib/X11/XF86Config dosyasyacutenda belirtelim.
-
-
-
-
-
-!FontPath "/usr/X11R6/lib/X11/fonts/ISO8859-9/misc"
-!FontPath "/usr/X11R6/lib/X11/fonts/ISO8859-9/75dpi"
-!FontPath "/usr/X11R6/lib/X11/fonts/ISO8859-9/100dpi"
-!FontPath "/usr/X11R6/lib/X11/fonts/misc/"
-!FontPath "/usr/X11R6/lib/X11/fonts/75dpi/:unscaled"
-!FontPath "/usr/X11R6/lib/X11/fonts/100dpi/:unscaled"
-!FontPath "/usr/X11R6/lib/X11/fonts/Type1/"
-!FontPath "/usr/X11R6/lib/X11/fonts/Speedo/"
-
-
-
-
-Tabi, bu dosyada "!FontPath unix/:-1" satyacuteryacute varsa, ekleme yapacaethyacutenyacutez uumlccedil
-satyacuteryacute da "!FontPath unix/:-1" satyacuteryacutenyacuten bathornyacutena koymanyacutez gerekiyor.
-
-
-
-
-
-
-
-
-THORNu anda yazyacutetiplerimizi sisteme tanyacutetmyacutethorn durumdayyacutez. X Window accedilyacutelyacuterken oumlnce
-en uumlstteki !FontPath bilgileri okunacaktyacuter.
-
-
-THORNimdi X Window'a girin. Netscape ile herhangi bir Tuumlrkccedile dosyayyacute
-goumlruumlntuumlleyebilirsiniz.
-
-
-
-
-
-
-
-!!7.2 X Window altyacutenda Tuumlrkccedile klavye kullanyacutelmasyacute
-
-
-
-
-
-
-Syacutera geldi klavye ayarlaryacutenyacuten yapyacutelmasyacutena. Red Hat ile birlikte, Tuumlrkccedile
-klavye ethornlem dosyalaryacute da geliyor. Bu dosyalar, /usr/X11R6/lib/X11/etc
-dizininde yeralyacuteyorlar:
-
-
-
-
-
-# cd /usr/X11R6/lib/X11/etc/
-# ls -al xmodmap.*
--r--r--r-- 1 root root 4988 Oct 10 10:53 xmodmap.std
--rw-r--r-- 1 root root 2764 Oct 6 1998 xmodmap.tralt
--rw-r--r-- 1 root root 2316 Oct 6 1998 xmodmap.trf
--rw-r--r-- 1 root root 2316 Oct 6 1998 xmodmap.trq
-
-
-
-
-Yukaryacutedaki dosyalar syacuterasyacuteyla standart Amerikan klavye, alt Tuumlrkccedile klavye, F
-klavye ve Q Tuumlrkccedile klavyeye karthornyacutelyacutek geliyor. X Window'a girerken bu
-klavyelerden bir tanesini aktif hale getirmemiz gerekiyor. Oumlrnek olarak, Q
-Tuumlrkccedile klavyenin, X Window accedilyacutelyacuterken etkin olmasyacute iccedilin,
-/home/kullanyacutecyacute-adyacute/.xinitrc dosyasyacutena athornaethyacutedaki satyacuteryacute eklemelisiniz.
-
-
-
-
-
-xmodmap /usr/X11R6/lib/X11/etc/xmodmap.trq
-
-
-
-
-.xinitrc dosyasyacutena, kullandyacuteethyacutenyacutez pencere youmlnetecisini
-ccedilalyacutethorntyacuteracak thornekilde bir eklenti de yapmanyacutez gerekecektir. Bu eklentiyi
-de yaptyacutektan sonra dosyanyacuten son hali athornaethyacutedakine benzer bir hal alyacuter:
-
-
-
-
-
-xmodmap /usr/X11R6/lib/X11/etc/xmodmap.trq
-startkde
-
-
-
-
-Tabi siz startkde yerine istediethiniz pencere youmlneticisini ccedilalyacutethorntyacuteracak
-thornekilde bir komut yazabilirsiniz.
-
-
-X Window'a girdikten sonra da klavye haritasyacutenyacute deethithorntirmek muumlmkuumlnduumlr. Bunun
-iccedilin yukaryacuteda oumlrneethi bulunan xmodmap komutunu doethrudan xterm altyacutenda
-ccedilalyacutethorntyacuterabilirsiniz.
-
-
-X Window altyacutenda kullanyacutelan klavye ethornlem dosyalaryacutendan xmodmap.tralt,
-konsol ekranda kullanyacutelan tr.alt dosyasyacutendan biraz farklyacutelyacutek goumlsteriyor.
-Konsol altyacutenda, herhangi bir Tuumlrkccedile karakteri bastyacutermak iccedilin ALT tuthornunu
-kullanyacuterken, X Window altyacutenda ALT-GR tuthornunu kullanmalyacutesyacutenyacutez.
-
-
-XFree86'daki guumlzel bir oumlzellik de, konsolda kullanyacutelan klavye ethornlem
-dosyasyacutenyacuten aynyacutesyacutenyacuten, X Window accedilyacutelyacuterken de kullanyacutelabilmesi. Bunun iccedilin,
-/usr/X11R6/lib/X11/XF86Config dosyasyacutenda,
-
-
-
-
-
-!XkbDisable
-
-
-
-
-thorneklinde bir satyacuteryacuten bulunmasyacute gerekir.
-
-
-
-
-
-
-----
-
-!!8. Yapyacutelacaklar
-
-
-
-
-
-Nefesimin yettiethi bir noktada, uluslararasyacutelathorntyacuterma (i18n -
-internationalizaton) ve yerellethorntirme (l10n - localization) konularyacutena da
-girmek istiyorum. Bu sayede oumlrneethin aynyacute kaynak kodu derleyerek, farklyacute
-diller iccedilin farklyacute tarih goumlsterimleri sunabilirsiniz. Bir dosya iccedilinde
-syacuteralama yaparken "ccedil" karakterinin, "c"den hemen sonra gelmesini
-saethlayabilirsiniz. i18n sayesinde bir yazyacutelyacutemyacuten kullanyacutethornlyacuteethyacute ccedilok
-artar. KDE gibi guumlzel bir masauumlstuuml paketini thornimdi Tuumlrkccedile kullanabiliyorsanyacutez
-bunu i18n desteethine borccedillusunuz.
-
-
-Bunlaryacuten yanyacutenda, syacuterada Star Office'in Tuumlrkccedile ayarlaryacutenyacuten yapyacutelmasyacute
-var. Saetholsun Sun Microsystems, Star Office'i serbest byacuterakarak Linux
-kullanyacutecyacutelaryacutenyacuten ccedilok gelithornmithorn bir ofis paketine sahip olmalaryacutena yardyacutem
-etti. Bize de bu nimetten yararlanmak kaldyacute.
-
-
-Sevgi, saygyacute, Linux
-----
+Describe [HowToTurkishHOWTO] here
.
